مالیات چیست؟

مالیات هزینه‌هایی است که از افراد یا شرکت‌ها اخذ می‌شود و توسط یک نهاد دولتی، اعم از محلی، منطقه‌ای یا ملی برای تأمین مالی فعالیت‌های دولت اعمال می‌شود.

در اقتصاد، مالیات بر عهده هر کسی است که هزینه مالیات را می‌پردازد، خواه پرداخت کننده یک شرکت باشد یا مصرف کننده نهایی.
 

چرا باید مالیات پرداخت کنیم؟

دولت برای کمک به تأمین بودجه کارهای عمومی و خدمات، ایجاد و نگهداری زیرساخت‌های مورد استفاده در یک کشور، معمولاً از ساکنان فردی و شرکتی خود مالیات می‌گیرد.

مالیات جمع شده برای بهبود اقتصاد و همه افراد ساکن در آن کشور استفاده می‌شود. مالیات به نوعی پول دریافت شده توسط یک مالیات دهنده است. 

این پول می‌تواند درآمد حاصل از حقوق، سود سرمایه حاصل از افزایش سرمایه‌گذاری ، سود سهام دریافتی به عنوان درآمد اضافی، پرداختی برای کالاها و خدمات و غیره باشد.

درصدی از درآمد یا پول مالیات دهنده گرفته شده و به دولت پرداخت می‌شود. پرداخت مالیات با نرخ‌های دریافتی توسط دولت اجباری است.

فرار مالیاتی (عدم پرداخت عمدی تمام بدهی‌های مالیاتی شخص) توسط قانون مجازات می‌شود. بیشتر دولت‌ها از آژانس یا دپارتمانی برای جمع‌آوری مالیات استفاده می‌کنند. که در ایران سازمان امور مالیاتی مسئول این امور می‌باشد.

انواع مالیات

 انواع مالیات به دو دسته زیر تقسیم می‌شود:

•    مالیات‌های مستقیم 
•    مالیات‌های غیر‌مستقیم

مالیات‌های مستقیم

مالیات‌های مستقیم اصطلاحا به مالیاتی گفته می‌شود که مستقیم و بی‌واسطه از محل درآمد یا دارایی مودیان مالیاتی یا شخص مالیات دهنده اخذ می‌شود.

این مالیات توسط مامورین مالیاتی و به صورت مستقیم دریافت می‌شود و شامل تمام کسانی که در ایران درآمد دارند و حتی اگر در خارج از ایران زندگی کنند می‌شود.

همانطور که توضیح دادیم مالیات‌های مستقیم به دو دسته تقسیم می‌شود :

•    مالیات بر دارایی
•    مالیات بر درآمد 

مالیات بر دارایی

     
مالیات بر دارایی، مالیاتی است که در آن مالیات براساس دارایی یا ثروت متعلق به شخص حقیقی یا حقوقی تعیین و دریافت می‌شود.
مالیات بر دارایی اساسا برای متعادل سازی ثروت اعمال می‌شود و بیشتر در جوامعی کاربرد دارد که اختلاف بسیار زیادی در دارایی و ثروت افراد آن جامعه وجود داشته باشد. همچنین در مواردی که نتوان از طریق مالیات بر درآمد مالیات گرفت، اعمال می‌شود.
 

مالیات بر ارث

مالیات بر ارث که بخش مهمی از مالیات بر دارایی را تشکیل می‌دهد. مالیات بر ارث همانطور که از اسم آن مشخص است، مالیاتی است که پس از مرگ یک شخص بر اموال و دارایی‌های باقیمانده از وی محاسبه و دریافت می‌شود. وقتی که شخصی فوت می‌کند، دولت اموال و دارایی‌های شخص را بررسی و در هنگام انتقال اموال به وراث از آنها مالیات می‌گیرد. 

مالیات حق تمبر

مالیات حق تمبر که از دسته مالیات‌های مستقیم و از نوع مالیات‌هایی دریافتی توسط دولت است. این مالیات از شخص متقاضی برای الصاق و ابطال تمبر براسناد و مدارک گرفته می‌شود. هنگام صدور بعضی از اسناد مانند اوراق و مدارک صادر کننده توسط بانک‌ها مبلغی برای حق تمبر گرفته می‌شود.

مالیات بر درآمد

مالیات بر در‌آمد، مالیاتی است که توسط دولت با توجه به نسبت درآمد اشخاص حقیقی و شرکت‌ها بر اساس قانون دریافت می‌شود.

انواع مالیات بر درآمد شامل موارد زیر هستند:

•    مالیات بر درآمد مشاغل
•    مالیات بر درآمد املاک
•    مالیات بر درآمد حقوق
•   مالیات بر درآمد کشاورزی
•    مالیات بر درآمد حق تمبر
•    مالیات بر جمع درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی 

•    مالیات بر درآمد اتفاقی
•    مالیات بر ارزش افزوده

•   مالیات بر جمع درآمد ناشی از منابع مختلف درآمدی

مالیات‌های غیرمستقیم

مالیات‌های غیر‌مستقیم به مالیاتی گفته می‌شود که به صورت غیرمستقیم بر کالاهای مصرفی اشخاص تعیین شده و از مصرف‌کنندگان دریافت می‌شود .

مالیات‌های غیر‌مستقیم به 3 دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

•    حقوق و عوارض گمرکی
•    مالیات بر مصرف
•    مالیات بر‌ارزش افزوده

حقوق و عوارض گمرکی

مالیاتی که برای صادرات و واردات کالاها گرفته می‌شود، که یک راه در آمد زایی عالی برای دولت‌ها است. البته در بعضی مواقع باعث حمایت از صنایع داخلی نیز می‌شود، که شامل موارد زیر می‌شود:

•    مالیات بر حقوق گمرکی
•    مالیات بر سود بازرگانی
•    مالیات بر حق ثبت سفارش کالا
•    مالیات بر واردات خودرو
•    مالیات بر حق ثبت

مالیات بر مصرف

مالیات بر‌مصرف مالیاتی است که در زمان خرید کالای خاصی با آن مواجه هستیم که شامل موارد زیر می‌شود:

•    مالیات بر فرآورده‌های نفتی
•    مالیات بر تولید الکل طبی و بهداشتی
•    مالیات بر فروش سیگار
•    مالیات بر خودرو
•    مالیات بر نقل و انتقال خودرو
 

مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که شامل تمامی کالاها و خدمات است و مصرف‌کنندگان نهایی باید این مالیات را به همراه قیمت کالا پرداخت کنند. 

جمع بندی

مالیات در بسیاری از کشورهای دنیا وجود دارد و یکی از منابع درآمد کشور‌ها و دولت‌ها می‌باشد. دریافت مالیات در کشورهای مختلف بحثی پیچیده و دارای جزئیات بسیار است. همچنین دریافت آن توسط دولت‌ها اجباری و فرار مالیاتی باعث مجازات و اعمال قانون می‌شود. 

با سپاس از شما، لطفا نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید و ما را در این مسیر یاری نمایید.